ตามหลักฐานทางบทประพันธ์ของกาพย์เห่ชมเครื่องหวาน ในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย (รัชกาลที่2) ทรงประพันธ์ไว้ว่า

ช่อม่วงเหมาะมีรส หอมปรากฏกลโกสุม
คิดสีสไบคลุม หุ้มห่อม่วงดวงพุดตาน

การเปรียบเทียบรสชาติของขนมมีความหอมหวานดั่งดอกไม้ สีม่วงของขนมคล้ายสีดอกพุดตาน เหมือนกับสีสไบที่หญิงงามได้ห่มไว้

ขนมช่อม่วงจัดได้ว่าเป็นอาหารว่างของคนไทยมาแต่โบราณ เป็นอาหารว่างที่ต้องใช้ความประณีต ในการจับจีบตัวแป้งหลังการห่อหุ้มไส้แล้ว ด้วยแหนบทองเหลือง ให้มีลักษณะเป็นรูปดอกไม้ อาหารว่างชนิดนี้จึงมีลักษณะอ่อนหวาน นุ่มนวล แฝงไปด้วยความมีศิลปะของอาหารว่างไทยชาววัง ยิ่งรสชาติของไส้ที่มีเนื้อสัตว์ เช่น หมู กุ้ง ไก่ เป็นต้น มาผัดรวมกับรากผักชี กระเทียม พริกไทย ทำให้ช่อม่วง เป็นอาหารว่างไทยที่มีเอกลักษณ์ครบถ้วน และควรค่าแก่การอนุรักษ์ไว้

ช่อม่วงสูตรนี้ เป็นสูตรของ ผู้ช่วยศาตราจารย์สมคิด ชมสุข อดีตรองคณะบดีคณะเทคโนโลยีคหกรรมศาสตร์ ท่านเป็นอาจารย์ประจำสาขาอาหารและโภชนาการ เป็นผู้เชี่ยวชาญด้านอาหารไทย ขนมไทยและอาหารว่างไทย

สูตรช่อม่วง (อาหารว่างไทยโบราณ)

สำหรับ 100-120 ดอก (หากทำในปริมาณที่น้อยให้ลดสูตรลงมาครึ่งหนึ่ง)

วัตถุดิบช่อม่วง (อาหารว่างไทยโบราณ)

ส่วนผสมแป้ง

1. แป้งข้าวเจ้า 1 ถ้วย
2. แป้งท้าวยายม่อม 2 ช้อนโต๊ะ
3. แป้งมัน 1/2 ถ้วย (และเพิ่มเป็นแป้งนวล 1/2 ถ้วย)
4. แป้งข้าวเหนียว 2 ช้อนโต๊ะ
5. น้ำเปล่าหรือน้ำอัญชัน 1 1/2 ถ้วย
6. น้ำมันพืช 1 ช้อนโต๊ะ
7. กระเทียมเจียว
8. กระเทียมสับละเอียด 1 ถ้วย
9. น้ำมันพืช 1 ถ้วย

ส่วนผสมไส้ไก่

1. เนื้อไก่สับละเอียด 1 ถ้วย
2. น้ำตาลปี๊บ 1 ช้อนโต๊ะ
3. หอมใหญ่สับละเอียด 1 ถ้วย
4. น้ำตาลทราย 3 ช้อนโต๊ะ
5. รากผักชี 1 ช้อนโต๊ะ
6. น้ำปลา 3-4 ช้อนโต๊ะ
7. กระเทียม 1 ช้อนโต๊ะ
8. เกลือ 1/2 ช้อนโต๊ะ
9. พริกไทยป่น 2 ช้อนชา
10. น้ำมันพืช 2 ช้อนโต๊ะ

วิธีทำช่อม่วง (อาหารว่างไทยโบราณ)

วิธีทำส่วนแป้ง

1. นำแป้งข้าวเจ้า แป้งมัน แป้งท้าวยายม่อม แป้งข้าวเหนียว นวดรวมกับน้ำอัญชัน ค่อยๆใส่จนหมด ใส่น้ำมันคนให้เข้ากัน
2. นำไปกวนในกระทะทองเหลือง พอแป้งเริ่มจับเป็นก้อนไม่ติดกระทะ นำไปนวดกับแป้งนวล
3. แบ่งแป้งเป็นก้อนเท่าๆกัน แผ่ใส่ไส้หุ้มให้มิด จับเป็นดอกโดยใช้แหนบจีบ
4. นำไปนึ่งในลังถึงปูใบตองทาน้ำมันประมาณ 5 นาที ยกลง พรมด้วยน้ำมันกระเทียมเจียว
5. จัดเสิร์ฟกับผักกาดหอม และพริกขี้หนู

วิธีทำส่วนไส้

1. โขลกรากผักชี กระเทียม พริกไทย ให้ละเอียด
2. ตั้งน้ำมันพอร้อน ใส่รากผักชี กระเทียม พริกไทยลงผัดให้หอม
3. ใส่ไก่ หอมใหญ่ ผัดให้เข้ากัน
4. ปรุงรสด้วยน้ำปลา น้ำตาลปี๊บ น้ำตาลทราย เกลือ พอแห้งดีชิมรสหวาน เค็ม ยกลงทิ้งไว้ให้เย็น

หมายเหตุ

ในสูตรนี้ ได้ประมาณ100-120ดอก หากทำในปริมาณที่น้อยให้ลดสูตรลงมาครึ่งหนึ่ง
ที่มา  www.foodtravel.tv/recfoodShow